'GGD's aan zet bij hulp aan verwarde mensen'

Het aantal geregistreerde incidenten met verwarde personen is enorm toegenomen. Dat vergt een crisismanagementaanpak, schrijft Gert-Jan Ludden, adviseur op het gebied van crisisbeheersing.

 

De verschrikkelijke gebeurtenissen rond Anders Breivik (Noorwegen, 2011), Andreas Lubitz (piloot Lufthansa, 2015) en Stephen Paddock (schutter Las Vegas, 2017) staan nog op ons netvlies gebrand.

Ook in eigen land kunnen we erover meepraten. Veel impact hadden bijvoorbeeld de aanslag op Koninginnedag in 2009 (Karst T.), de schietpartij in Alphen aan den Rijn in 2011 (Tristan van der V.), de moord op Els Borst in 2014 (Bart van U.) en de moord op Anne Faber in 2017 (Michael P.).

Het aantal geregistreerde incidenten met verwarde personen is tussen 2011 en 2017 toegenomen van 40.000 tot 75.000 (een stijging van ongeveer 87 procent!). Aan deze schrik­barende stijging ligt vermoedelijk een drietal redenen ten grondslag.

Allereerst de economische crisis. Deze crisis heeft in de periode 2008-2016 niet alleen geleid tot meer dodelijke slachtoffers (aantal suïcides) dan de watersnoodramp in 1953, maar ook tot een significante toename van het aantal verwarde personen. Een tweede reden is de vluchtelingenopvang, waarbij ernstig getraumatiseerde mensen in langdurige opvangprocessen komen.

Een derde oorzaak is dat de reclassering en de GGZ verwarde mensen onder invloed van medicatie veelal te snel willen laten re-integreren in de maatschappij.

Extra GGZ-professionals
Het is dan ook niet verwonderlijk dat korpschef van de Nationale Politie Erik Akerboom vorige maand de noodklok luidde. Politiemensen zijn onevenredig veel tijd kwijt met het optreden ­jegens verwarde personen en hij pleit voor de inzet van extra GGZ-professionals binnen de wijken.

Natuurlijk is het een taak van de politie op te treden tegen verwarde personen die amok maken. De politie moet de openbare orde handhaven. Zijn oproep is evenwel begrijpelijk, omdat hij vroegtijdig de 'zorg' wil laten interveniëren, om grotere problemen te voorkomen. 

We moeten er echter voor waken dat we weer iets nieuws gaan bedenken, terwijl daarvoor al een werkwijze bestaat. Er is namelijk sprake van een sluimerende crisis die tot diep in de poriën van de samenleving doordringt. Reguliere zorg volstaat niet meer en opgeschaalde zorg is dan noodzaak. Dat vergt een crisis-managementaanpak en betekent dat de 25 veiligheidsregio's in ons land aan zet zijn.

Elke veiligheidsregio heeft een directeur publieke gezondheid (DPG), die als ketenregisseur functioneert op het snijvlak van de gezondheidszorg en de openbare orde en veiligheid. Bij crisisbeheersing gaat de DPG ook over de gemeenschappelijke (of gemeentelijke) gezondheidsdienst (GGD) en de geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio (GHOR).

 

De GGD is verantwoordelijk voor de psychosociale hulpverlening bij ernstige incidenten (PSHI) en bij rampen- en crisissituaties (PSHOR).

Daarin werkt zij nauw samen met maatschappelijk werk, slachtofferhulp Nederland, politie, OM, GGZ, Jeugdzorg, Rode Kruis, gemeenten (veiligheidshuizen), kerkelijke organisaties en dergelijke. 

Multidisciplinaire aanpak
Elke GGD heeft gedetailleerde draaiboeken en protocollen opgesteld. Het zijn dus de 25 GGD's die niet alleen reactief na een ernstige gebeurtenis, maar ook proactief en preventief moeten optreden bij de ernstige problematiek rond verwarde personen.

Deze multidisciplinaire aanpak is effectief en voorkomt een nieuwe werkwijze zoals Akerboom die voorstelt. 

Het is niet voor niets dat talloze onderzoeksrapporten de afgelopen jaren hebben aangegeven dat de veiligheidsregio's zich naast traditionele rampenbestrijding veel meer moeten gaan richten op nieuwe vormen van crisisbeheersing. Het omgaan met verwarde personen die zich gedragen op een manier die maatschappijontwrichtend is, mag zeker als kerntaak worden gerekend. 

Het is dus de hoogste tijd dat de veiligheids­regio's de handschoen oppakken. Zorg vanaf 2018 voor een adequate aanpak van deze problematiek. De burgers van ons land rekenen op u, het zal de veiligheid ten goede komen, de politie geruststellen en het aantal geregistreerde incidenten terugbrengen.
Bron:parool.nl

 

nieuwsgierig?

 

Wanneer is er sprake van een Noodsituatie en bent u erop voorbereid om de juiste veiligheidsmaatregelen in te zetten bij een dergelijke situatie? Of wilt u leren om doelgerichte rationele besluiten te maken in situaties die een hoge mate van spanning, stress en druk kennen?

 

Voor meer informatie bekijk dan onze website bij Crisismanagement, of neem contact op met Dennis van Heerden